نوشته و بررسی : حمید ترابی
محاسبات بر طبق جداول زیر نشان می دهد که حداقل هزینه زندگی یک خانواده چهار نفره ماهیانه ۱۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان در اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ می باشد.
محاسبات انجام شده بر طبق جدول زیر نشان می دهد که هزینه خوراکی یک خانوار ۴ نفره در اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ برای ۱۸ قلم کالای اساسی به نرخ های اعلامی مرکز آمار حدود سه میلیون و هشتصد هزار تومان می باشد.
به صورت کلی محاسبات صورت گرفته در ۱۲ بخش از خوراکی ها، دخانیات، مسکن، کفش و پوشاک، اثاثیه، بهداشت و درمان، حمل و نقل، ارتباطات، امور فرهنگی و تفریحی، تحصیل، رستوران و هتل و کالاها و خدمات متفرقه صورت گرفته است.
سهم خوراکی ها در سبد هزینه های خانوار کشور دارای ۲۶,۶۴ درصد، سهم مسکن ۳۵,۵ درصد، سهم بهداشت و درمان ۷,۱۴ درصد، حمل و نقل ۹,۴۱ درصد، خرید اثاثیه منزل ۳,۹۳ درصد و کفش و پوشاک نیز ۴,۷۸ درصد است. سهم مابقی اقلام به مراتب کمتر از ارقام ذکر شده است.
بر طبق استاندارد در محاسبه هزینه مسکن، هزینه متوسط اجاره به همراه کلیه هزینه های جنبی یک واحد مسکونی استاندارد با حداقل زیربنای ۶۰ متر مربع، داشتن یک آشپزخانه، یک حمام و… ساخته شده با مصالح با دوام یا نیمه بادوام، در محاسبات «خط فقر» مورد استفاده قرار می گیرد.
در حالی حداقل هزینه یک خانواده چهار نفره ماهانه ۱۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان می باشد که در سال ۱۴۰۰ حداقل دستمزد دو میلیون و ششصد و پنجاه و پنج هزار تومان (کمتر از یک پنجم این میزان) تعیین شده است.
در جدول زیر سهم هر یک از اقلام مورد نیاز خانوارها در اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ ارائه شده است. هر چند در بازار قیمت بسیاری از اقلام بیش از مقدار اعلامی مرکز آمار می باشد، ولی در محاسبات منحصرا از داده‌های مرکز آمار ایران استفاده شده است، در مورد قیمت نان از متوسط قیمت رسمی نان های مختلف در پایگاه اطلاع رسانی قیمت کالا و خدمات کشور استفاده شده است هر چند در سطح شهر قیمت نان بطور غیر رسمی تا ۵۰ درصد افزایش داشته است.
حداقل هزینه اقلام خوراکی یک خانوار چهار نفره در یک ماه (اردیبهشت ۱۴۰۰)
| نام کالا | مصرف روزانه فرد در جهان (گرم) | مصرف روزانه فرد در ایران (گرم) | مصرف ماهیانه فرد (کیلو) | مصرف ماهیانه ۴ نفر | هزینه به کیلو اردیبهشت ۱۴۰۰ – ریال | جمع هزینه ماهیانه اردیبهشت ۱۴۰۰ – ریال |
| نان | ۶۸ | ۳۲۰ | ۹,۶۰۰ | ۳۸,۴۰ | ۲۴۵۹۵ | ۹۴۴۴۴۸ |
| برنج | ۶۰ | ۱۰۰ | ۳,۰۰۰ | ۱۲,۰۰ | ۳۰۴۱۵۶ | ۳۶۴۹۸۷۲ |
| ماکارونی | – | ۲۰ | ۰,۶۰۰ | ۲,۴۰ | ۱۲۶۸۵۶ | ۳۰۴۴۵۴,۴ |
| حبوبات | ۶۰ | ۳۳ | ۱,۰۰۰ | ۴,۰۰ | ۳۵۹۴۳۶ | ۱۴۳۷۷۴۴ |
| سیب زمینی | – | ۷۰ | ۲,۱۰۰ | ۸,۴۰ | ۵۴۱۸۴ | ۴۵۵۱۴۵,۶ |
| سبزی | ۳۵۶ | ۲۸۰ | ۸,۴۰۰ | ۳۳,۶۰ | ۷۶۵۶۸ | ۲۵۷۲۶۸۴,۸ |
| سایر سبزیجات | ۳۵۶ | ۲۸۰ | ۸,۴۰۰ | ۳۳,۶۰ | ۵۵۳۹۹ | ۱۸۶۱۴۰۶,۴ |
| میوه | ۴۰۰ | ۲۶۰ | ۷,۸۰۰ | ۳۱,۲۰ | ۱۹۰۰۴۸ | ۵۹۲۹۴۹۷,۶ |
| گوشت قرمز | ۱۰۰ | ۵۰ | ۱,۵۰۰ | ۶,۰۰ | ۱۳۱۸۰۸۶ | ۷۹۰۸۵۱۶ |
| گوشت ماهی | ۵۰ | ۲۵ | ۰,۷۵۰ | ۳,۰۰ | ۵۸۷۳۷۸ | ۱۷۶۲۱۳۴ |
| گوشت مرغ | – | ۶۷ | ۲,۰۱۰ | ۸,۰۴ | ۲۵۸۸۱۹ | ۲۰۸۰۹۰۴,۷۶ |
| تخم مرغ | ۶۶ | ۲۵ | ۰,۷۵۰ | ۳,۰۰ | ۱۸۵۲۸۳ | ۵۵۵۸۴۹ |
| شیر | ۸۲۲ | ۲۴۰ | ۷,۲۰۰ | ۲۸,۸۰ | ۱۱۲۰۷۸ | ۳۲۲۷۸۴۶,۴ |
| ماست | – | ۶۷ | ۲,۰۱۰ | ۸,۰۴ | ۱۳۳۱۸۹ | ۱۰۷۰۸۳۹,۵۶ |
| پنیر | – | ۳۳ | ۱,۰۰۰ | ۴,۰۰ | ۳۹۶۷۹۲ | ۱۵۸۷۱۶۸ |
| کره | – | ۸ | ۰,۲۵۰ | ۱,۰۰ | ۱۰۳۹۵۸۰ | ۱۰۳۹۵۸۰ |
| روغن | – | ۴۰ | ۱,۲۰۰ | ۴,۸۰ | ۲۰۲۳۸۴ | ۹۷۱۴۴۳,۲ |
| قند و شکر | ۱۴ | ۴۵ | ۱,۳۵۰ | ۵,۴۰ | ۱۵۱۰۹۳ | ۸۱۵۹۰۲,۲ |
| جمع – ریال | ۳۸۱۷۵۴۳۵,۹۲ |
حداقل هزینه های کل اقلام مختلف یک خانوار چهار نفره در یک ماه (اردیبهشت۱۴۰۰)
| شرح | درصد از کل هزینه ها | اردیبهشت ۱۴۰۰ – ریال |
| سهم خوراکی | ۲۶,۶۳ | ۳۸۱۷۵۴۳۶ |
| سهم دخانیات | ۰,۵۹ | ۸۴۵۴۷۷ |
| سهم مسکن | ۳۵,۵ | ۵۰۸۷۱۹۲۱ |
| سهم کفش و پوشاک | ۳,۷۸ | ۶۸۴۹۷۹۷ |
| سهم اثاثیه | ۳,۹۳ | ۵۶۳۱۷۳۷ |
| سهم بهداشت و درمان | ۷,۱۳ | ۱۰۲۳۱۷۰۵ |
| سهم حمل و نقل | ۹,۳۱ | ۱۳۴۸۴۶۴۲ |
| سهم ارتباطات | ۲,۸۷ | ۴۱۱۲۷۴۴ |
| سهم امور فرهنگی و تفریح | ۱,۶۵ | ۲۳۶۴۴۷۰ |
| سهم تحصیل | ۱,۸۶ | ۲۶۶۵۴۰۲ |
| سهم رستوران و هتل | ۱,۳۳ | ۲۰۶۳۵۳۷ |
| سهم کالاها و خدمات متفرقه | ۳,۱۸ | ۵۹۸۹۹۹۰ |
| سهم کل سبد خانوار ۴ نفره در یک ماه | ۱۰۰ | ۱۴۳۳۰۱۱۸۶ |
منابع:
- قیمت نان – پایگاه اطلاع رسانی قیمت کالا و خدمات کشور
- مرکز آمار ایران – متوسط قیمت اقلام خوراکی مناطق شهری – اردیبهشت ۱۴۰۰
مسائل ایران 